آشنایی با انواع دستگاه جوشکاری و نحوه عملکرد آنها
مقدمه
دستگاه جوشکاری یکی از مهمترین ابزارها برای اتصال دائم قطعات خصوصا انواع فلزات به شمار می‌رود. این قبیل دستگاه‌ها به مرور زمان و با پیشرفت فناوری، تغییر کرده اند؛ به عبارتی راندمان آنها افزایش یافته، با ایمنی بیشتری طراحی شدند، استفاده آسانی دارند و در بسیاری از زمینه‌ها پاسخگوی نیاز ما هستند. برای تامین انرژی مصرفی مورد نیاز دستگاه‌های جوشکاری به منبع تغذیه احتیاج است و آنها می‌توانند با جریان مستقیم DC یا متناوب AC کار کنند. پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با انواع دستگاه‌های جوشکاری، تا انتهای مطلب ما را همراهی کنید.
انواع دستگاه جوشکاری
ترانسفورماتور جوشکاری
ترانسفوماتور جوشکاری ساده‌ترین نوع دستگاه جوشکاری است که در آن جریان متناوب با شدت کم و ولتاژ بالا به جریان الکتریکی با شدت بالا و ولتاژ کم تبدیل می‌شود. این دستگاه‌های جوشکاری با استفاده از یک فیش صنعتی به برق شهری وصل می‌شوند و از طریق دو ترمینال خروجی که کابل‌های انبر اتصال، به آنها وصل می‌شود، جریان مدنظر و مناسب را برای فرایند جوشکاری ایجاد می‌کنند. ترانسفورماتورهای جوشکاری دارای انواع پیچیده و ساده هستند.
در نوع ساده آنها، یک باتری خوردو هم قادر است نقش دستگاه جوش را ایفا کند ولی در نوع پیچیده و حرفه‌ای آنها ممکن است به کنترلرهای کامپیوتری CNC و فناوری IGBT نیاز باشد. حجم بالا، وزن سنگین و مصرف برق زیادی که این نوع دستگاه‌ها دارند، باعث شده که دیگر مورد استفاده قرار نگیرند.
دستگاه جوشکاری رکتی فایر
مبدلی که جریان متناوب ۲۲۰ ولت یا ۳۸۰ ولت ورودی را به جریان مستقیم تبدیل می‌کند، رکتی فایر نامیده می‌شود. البته رکتی فایرهای جوشکاری را می‌توان از همان نوع دستگاه‌های ترانسفورماتور معرفی کرد، با این تفاوت که یک سیستم یک‌سوکنندگی جریان الکتریسته به آنها اضافه شده است. این نوع دستگاه جوشکاری غالبا با جریان برق سه فاز کار می‌کند و برق مورد نظر خود را از طریق فیش مخصوص دریافت می‌کند. از نکات مثبت این نوع دستگاه‌ها می‌توان به قابلیت جوشکاری با الکترودهای مختلف، کیفیت بالای جوشکاری و امکان کار کردن با دستگاه در اوقاتی که برق شهری در دسترس نیست، اشاره کرد.
دینام جوشکاری
دینام جوشکاری یک ژنراتور است که محور آن به وسیله یک موتور الکتریکی تامین می‌شود و جریان DC تولید می‌کند. این نوع دستگاه‌ها نسبت به نمونه‌های قدیمی خود، کیفیت جوشکاری بهتری دارند؛ اما به دلیل وزن زیاد و هزینه بالای تعمیرات، استفاده از آنها نیز منسوخ شده است.
ژنراتور جوشکاری
ژنراتور جوشکاری به عنوان یک منبع تولید کننده جریان DC معرفی می‌شود و در دو نوع الکتریکی و احتراقی ارائه می‌شود. ژنراتور الکتریکی باعث افزایش جریان برق حین فرایند جوشکاری می‌شود و به عنوان یک مولد عمل می‌کند. ژنراتور احتراقی نیز مانند نوع الکتریکی است با این تفاوت که انرژی مورد نیاز خود را از سوخت‌هایی مثل گازوئیل یا بنزین تامین می‌کند و با سر و صدای زیاد و آلودگی محیط زیست همراه است و همین امر باعث محدودیت استفاده از آن در پروژه‌های ساختمانی شهری شده است.
اینورتر جوشکاری
اینورترها نسل جدید دستگاه‌های جوشکاری هستند. بعضی از آنها توانایی کار با هر دو نوع جریان مستقیم و متناوب برق را دارند و بعضی دیگر تنها می‌توانند با جریان مستقیم برق کار کنند. منبع تغذیه دستگاه جوشکاری اینورتر می‌تواند جریان بالایی را برای فرایند جوشکاری فراهم کند و این مقدار جریان خروجی و ولتاژ به وسیله نرم افزارهای کامپیوتری قابل کنترل و تنظیم است. در دستگاه‌های جوش اینورتر از فناوری MOSFET و IGBT استفاده می‌شود. همه مبدلهای الکتریکی داخل این دستگاه دارای قطعهای به نام سوییچ قدرتی هستند. عملکرد همه مبدلهای الکتریکی به این سوییچ‌ها بستگی دارد.
بهره‌گیری از تکنولوژی جدید در ساختار اینورترها، باعث شده هزینه تولید آنها بسیار ارزانتر از دستگاه‌های پیشین باشد. علاوه بر این دستگاه‌های جوش اینورتر نسبت به دستگاه‌های جوشکاری که پیش از این معرفی کردیم، سبک‌تر هستند و قدرت جوش محکم‌تر و یکنواخت‌تری دارند. همچنین، دستگاه‌های جوشکاری اینورتر به توان کمتری برای کار احتیاج دارند و با برق خانگی راه اندازی می‌شوند.
وسایل مورد نیاز برای کار با دستگاه جوشکاری
انجام عملیات جوشکاری ملزم به فراهم نمودن یکسری ابزارآلات است. مهمترین ابزارآلات این عملیات در لیست زیر آمده است.
- ماسک جوشکاری
- لباس جوشکاری
- دستکش ایمنی جوشکاری
- الکترود
- فرچه سیمی
- کابل جوشکاری
- انبر جوشکاری
- انبر اتصال جوشکاری
نکات ایمنی و مهم در هنگام کار با دستگاه جوشکاری
- در هنگام انجام عملیات جوشکاری باید حتما از لباس کار، ماسک جوشکاری و دستکش ایمنی استفاده کنید.
- هیچ وقت بدون ماسک به نور حاصل از فرایند جوشکاری نگاه نکنید. اگر این کار را بدون ماسک جوشکاری انجام دهید، چشم شما اصطلاحا دچار برق زدگی شده و سیاهی می‌رود.
- در صورتی که قطر الکترود زیاد شود، می‌توانید سرعت حرکت الکترود را کاهش دهید تا به اندازه مناسب رسوب نماید.
- یادتان باشد اگر جریان دستگاه کمتر از مقدار مورد نیاز باشد، الکترود به سطح کارتان می‌چسبد. البته اگر این جریان بیشتر از مقدار مورد نظر باشد، الکترود داغ شده و ذوب می‌گردد.
- پیشنهاد می‌کنیم قبل از انجام فرایند جوشکاری بر روی قطعه اصلی، عملیات جوشکاری را بر روی یک قطعه زائد آزمایش کنید تا میزان خطای کمتری داشته باشید.
- انبر جوشکاری نقش یک رابط را برای ایجاد جریان بین کابل جوش و الکترود ایفا می‌کند. انبر جوشکاری باید با شدت جریان دستگاه متناسب باشد. اگر شدت جریان بیشتر از حداکثر تحمل جریان انبر باشد، انبر می‌سوزد. از طرف دیگر در صورتی که قابلیت تحمل جریان انبر جوشکاری بسیار بیشتر از شدت جریان مصرفی باشد، حمل و نقل آن برای فرد جوشکار سخت می‌شود.
- در صورتی که روکش پوششی روی بدنه الکترود ریخته باشد، نباید از آن استفاده کنید. زیرا استفاده از چنین الکترودی باعث چسبیدن الکترود به سطح قطعه کار می‌شود.
- بهتر است برای کار با دستگاه جوشکاری از کابل مناسبی استفاده کنید. زیرا اگر از کابل نامناسب برای دستگاه استفاده شود، دستگاه می‌سوزد.
- بهتر است برای محیط های رطوبت‌زا و بارانی، از دستگاه جوش‌های ضد آب استفاده کنید.
- یادتان باشد برای پیشگیری از خطر برق گرفتگی، ولتاژ برق در محیطهای خشک حداکثر از ۳۶ ولت در محیطهای مرطوب حداکثر از ۱۲ ولت بیشتر نشود.
- پیشنهاد می‌کنیم قبل از انجام عملیات جوشکاری، سطح قطعه مورد نظر خود را به وسیله فرچه تمیز کنید تا کیفیت جوشکاری‌تان افزایش یابد.
کلام پایانی
دستگاه جوشکاری یکی از مهمترین ابزارها برای اتصال دائم قطعات خصوصا انواع فلزات به شمار می‌رود. با توجه به موارد گفته شده، نشان داده شد صنعت جوشکاری از پیچیدگی‌های زیادی برخوردار بوده و برای تولید قطعات مناسب، جوشکار باید از دانش و تجربه بالایی برخوردار باشد. با ما تماس حاصل کنید.
پیج اینستاگرام ما: navard.mohammad@
مقالات پیشنهادی:
تسمه آهنی چیست و به چند دسته تقسیم می‌شود؟
نورد چیست و چگونه انجام می شود؟
